Skip to main content
1
Blog

ZIELONY GROSZEK

By 5 września 2016 3 czerwca, 2020 Brak komentarzy
Zielony groszek właściwości odżywcze i witaminy

Zielony groszek to często jedyne warzywo, do którego młode mamy są w stanie przekonać swoich małych niejadków. Poza przyjemnym, delikatnie słodkim smakiem ogromną rolę odgrywają tu też – jak sądzimy – walory estetyczne: intensywnie zielone koraliki groszku mocno pobudzają wyobraźnię… Jedzenie może stać się prawdziwą przygodą, kiedy poluje się na swoim talerzu na małe zielone stworki, z uwagą nabijając je po kolei na ostre zęby widelca! Zdecydowana większość dzieci nigdy nie wyrasta z tej fazy – wielu dorosłych też uwielbia groszek i zdarza im się dyskretnie bawić się nim, na przykład podczas pałaszowania sałatki jarzynowej na imieninach cioci Krysi…

A to jeszcze nie wszystkie zalety tego wspaniałego warzywa. Małe, niepozorne ziarenka zielonego groszku kryją w sobie moc witamin i minerałów, o które nie podejrzewałoby się tej rośliny na pierwszy rzut oka. Czy widząc niewielki strączek groszku, przyszłoby Ci do głowy, że może on dostarczać Twojemu organizmowi całej gamy niezbędnych dla jego funkcjonowania składników odżywczych? Zielony groszek ma tę moc!

HISTORIA ZIELONEGO GROSZKU

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że słodkie ziarnka zielonego groszku to w rzeczywistości… niedojrzały groch łuskowy lub cukrowy, w swojej „dorosłej” wersji wykorzystywany choćby do przyrządzania tradycyjnej grochówki.

Ta popularna roślina strączkowa może się pochwalić dość długą historią – badania archeologiczne potwierdzają, że znano ją i jadano już w epoce kamienia i brązu. W starożytności była uprawiana na terenach Bliskiego Wschodu, nad Morzem Śródziemnym i Kaspijskim, następnie zaś zawędrowała do Indii i Chin, gdzie szybko zdobyła dużą popularność.

We wczesnym średniowieczu, wraz z kupcami przemierzającymi Jedwabny Szlak, groch przybył do Europy. Początkowo stanowił jeden z elementów paszy dla zwierząt, ale po pewnym czasie zaczęto się nim także interesować w kontekście kulinarnym. W efekcie stał się powszechnym składnikiem w codziennym jadłospisie ludności Europy. Dość długo jednak pozostawano przy grochu w jego dojrzałej wersji – nikomu nie przychodziło do głowy, by zrywać niedojrzałe strąki…

Wszystko zmieniło się w XVII w., za panowania Ludwika XIV, francuskiego króla, nazywanego Królem Słońce. Któryś z jego kucharzy pokusił się o eksperyment z zielonym, niedojrzałym groszkiem i… okazało się to strzałem w dziesiątkę! Królowi podobno tak posmakowały dania z zielonym groszkiem, że od tamtej pory kazał je sobie przyrządzać znacznie częściej. Nic więc dziwnego, że ta zapoczątkowana przez Króla Słońce moda na groszek szybko dotarła także do możnych francuskich domów, a stamtąd – jak wiele innych francuskich zwyczajów w owym czasie – rozprzestrzeniła się na całą Europę, przybywając również do Polski.

UPRAWA ZIELONEGO GROSZKU

Groch jest rośliną dość prostą w uprawie – nie ma on zbyt wysokich wymagań i zwykle dobrze udaje się w naszym klimacie. Najważniejszy okazuje się odpowiedni dobór stanowiska dla groszku: nie może być ono zbytnio nasłonecznione, bo roślina ta nie czuje się dobrze w pełnym słońcu. Istotna jest też właściwie nawodniona gleba o kwaśnym odczynie, która wpływa pozytywnie na obfitość i jakość zbiorów.

Groch wysiewa się do gruntu wczesną wiosną – optymalnie wtedy, gdy temperatura gleby jest wyższa niż 2 st. C, zaś temperatura powietrza utrzymuje się między 13 a 16 st. C. Niektóre odmiany owocują już po 2 miesiącach od wysiania, inne wymagają nieco więcej czasu.

Zielony groszek wyhodowany samodzielnie na balkonie? Da się zrobić! Nawet jeśli nie masz ogrodu, w sezonie letnim możesz cieszyć się świeżym groszkiem z własnej balkonowej skrzynki. Wysiej go w marcu i od razu obficie podlej. Gdy wykiełkuje, zapewnij mu podpórkę, by mógł się po niej śmiało piąć w górę. Uważaj przy zbieraniu strączków – rób to delikatnie, żeby nie uszkodzić krzaczków.

WARTOŚCI ODŻYWCZE I ZDROWOTNE ZIELONEGO GROSZKU

Witaminy i minerały

Jeśli chodzi o wpływ na nasze zdrowie, zielony groszek działa naprawdę kompleksowo – dostarcza bowiem mnóstwa cennych witamin, które wspierają funkcjonowanie organizmu niemal w każdym aspekcie. Co więc znajdziemy w strączku?

  • Witaminy z grupy B, w tym cenną niacynę (witaminę B3), która odpowiada za neutralizowanie wolnych rodników, a tym samym sprzyja obniżeniu poziomu złego cholesterolu we krwi. Dzięki temu chroni nas przed miażdżycą i chorobami serca oraz układu krążenia.
  • witaminy młodości”, czyli witaminy A, C i E, które przyspieszają gojenie się ran i poprawiają kondycję skóry. Witamina C dodatkowo odpowiada za podniesienie odporności organizmu i ochronę przed rozwojem komórek nowotworowych.
  • Witaminę K, dzięki której krew zachowuje właściwą krzepliwość. Witamina ta umożliwia też prawidłowe wchłanianie się wapnia – składnika niezbędnego do wzmocnienia kości.

Jakie inne właściwości odżywcze ma zielony groszek? Oprócz wspomnianej gamy witamin zawiera też szereg niezbędnych i łatwo przyswajalnych mikroelementów, takich jak wapń, fosfor, sód, potas czy żelazo. Dzięki takiemu zestawowi cennych minerałów organizm staje się silniejszy i znacznie mniej podatny na dolegliwości i schorzenia takie jak anemia, niewydolność nerek, nadciśnienie, skurcze mięśni czy niebezpieczna hiponatremia (odwodnienie). Regularne dostarczanie tych składników w odpowiednich ilościach podnosi także komfort codziennego funkcjonowania – niweluje zmęczenie, bóle głowy oraz mięśni. Częste spożywanie zielonego groszku może w tym pomóc.

Zielony groszek – świetny na diecie redukcyjnej

Mamy dobrą wiadomość dla wszystkich tych osób, które zmagają się z nadwagą. Zielony groszek odznacza się bowiem właściwościami, które pomagają zrzucić zbędne kilogramy. Z uwagi na to, że jest warzywem strączkowym, zawiera dużą ilość błonnika – niezbędnego składnika każdej diety redukcyjnej (i nie tylko). W 100 g groszku znajdziemy 6 g tego włókna – jest on więc w stanie zapewnić uczucie sytości na długo.

Warto pamiętać, że zawarty w zielonym groszku błonnik powinien być bardzo ważnym elementem diety każdego z nas – na co dzień, a nie tylko wtedy, kiedy chcemy zrzucić ponadprogramowe kilogramy. Błonnik odgrywa ważną rolę w wielu procesach związanych z trawieniem: reguluje pracę układu pokarmowego, niweluje zaparcia. Jest też zalecany wszystkim zmagającym się z zespołem jelita drażliwego.

Zielony groszek ma ponadto inną zaletę dla osób będących na diecie odchudzającej. Ze względu na to, że nie zawiera w swoim składzie wielu tłuszczów, będąc przy tym warzywem bogatym w białko, jest bardzo wartościowym źródłem energii, które nie tuczy. Tak jak w przypadku pozostałych roślin strączkowych – jak fasola, ciecierzyca czy bób – białko pochodzące z zielonego groszku może stanowić świetnej jakości substytut białka zwierzęcego. Powinni więc po nie sięgać szczególnie weganie i wegetarianie.

Tabela wartości odżywczych zielonego groszku (w 100 g produktu)

KALORIE 76 kcal
BIAŁKO 6,7 g
WĘGLOWODANY 17,0 g
TŁUSZCZ 0,4 g
BŁONNIK POKARMOWY 6,0 g

Zawartość mikroelementów (w 100 g produktu)

SÓD 2 mg
POTAS 353 mg
WAPŃ 22 mg
FOSFOR 122 mg
ŻELAZO 1,9 mg
MAGNEZ 29 mg
WITAMINA A 68 µg
BETA-KAROTEN 408 µg
TIAMINA (WITAMINA B1) 0,340 mg
RYBOFLAWINA (WITAMINA B2) 0,160 mg
NIACYNA (WITAMINA B3) 2,70 mg
WITAMINA C 34,2 mg
WITAMINA E 0,39 mg

JAK PRZYRZĄDZAĆ ZIELONY GROSZEK?

Zielony groszek traktujemy najczęściej jako smaczny dodatek do różnych potraw obiadowych – w duecie z pokrojoną w kosteczkę marchewką zwykle pojawia się w sąsiedztwie kotleta czy gulaszu. To niepozorne warzywo doskonale sprawdzi się też jako baza dania. Co ważne, jest odpowiedni dla całej rodziny – można go bowiem podawać dzieciom już od szóstego miesiąca życia. Jak w prosty sposób wkomponować go do codziennej diety, aby chętnie jedli go wszyscy Twoi bliscy? Najlepsze pomysły na to, jak wykorzystać zielony groszek, to według nas:

  • Zupa krem z zielonego groszku. Jest banalna w przygotowaniu i niezwykle sycąca, a poza tym można przygotowywać ją cały rok. Do zeszklonej cebulki i kilku ząbków czosnku wystarczy wrzucić opakowanie mrożonego groszku, zalać bulionem (warzywnym lub drobiowym), a po zagotowaniu zmiksować przy użyciu blendera ręcznego lub kielichowego. Taka zupa, przyprawiona miętą lub ziołowym pieprzem, będzie fantastycznym daniem na obiad czy kolację z przyjaciółmi. Aby dodatkowo podkręcić jej smak, można dodać do niej grzanki z serem pleśniowym lub – w najprostszym wariancie – razowy chleb.
  • Tajine z zielonym groszkiem. Ta marokańska potrawka z kurczaka z warzywami z pewnością przypadnie do gustu Twoim bliskim. Mięso duś z podsmażoną wcześniej cebulką, pokrojonymi w drobne cząstki marchewkami i ziemniakami oraz obfitą szczyptą kurkumy, słodkiej papryki i mielonej kolendry, a na kilkanaście minut przed końcem gotowania dodaj do potrawki solidną porcję zielonego groszku i całych zielonych oliwek. Podawaj ze świeżą bagietką.
  • Kaszotto z groszkiem. To pyszne i sycące danie, które świetnie sprawdza się w lunch boxie jako obiad do pracy. Należy najpierw w głębokiej patelni podsmażyć pora, cebulę i kurczaka ze sporą ilością tymianku, a później dodać do nich perłową kaszę jęczmienną oraz mrożony groszek i wszystko ugotować do miękkości w drobiowym bulionie. Palce lizać!

W podobnie prosty sposób przygotować można także groszkowe puree do makaronu czy różnego rodzaju zapiekanki i risotta. Zielony groszek Proste Historie będzie też świetnym dodatkiem do sałatek i omletów.

CIEKAWOSTKI O ZIELONYM GROSZKU

  • Groch okazał się kluczowy dla rozwoju jednej z najważniejszych dziedzin nauki – genetyki. To właśnie na sadzonkach grochu czeski zakonnik Grzegorz Mendel w połowie XIX w. przeprowadził swoje pierwsze badania dotyczące dziedziczenia i przekazywania genów w kolejnych pokoleniach.
  • Świeży zielony groszek cukrowy można jeść bez łuskania. Jego strączki również bowiem nadają się do spożycia i są niezwykle smaczne. Należy jednak uważać, by nie pomylić go z niedojrzałym grochem łuskowym, którego nie powinno się spożywać razem ze strączkiem. Warto więc zwrócić uwagę na kształt strączka – groszek cukrowy będzie dużo bardziej płaski, a jego nasionka mniejsze i pozbawione twardej, pergaminowej wyściółki, którą charakteryzuje się groch łuskowy.